„Armia Andersa przemierzyła drogę od łagrów ZSRR przez pustynie Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu do Europy. „Historia tej odysei jest mniej znana w Polsce niż inne epizody z czasów drugiej wojny światowej” – mówił Davies. Według autora wędrówkę Armii Andersa przyćmiła – paradoksalnie – zwycięska bitwa pod Monte Cassino, w której walczyli żołnierze gen. Andersa”.
„Kto stworzył armię Andersa?
Armię Andersa stworzyli mieszkańcy Kresów Wschodnich, którzy nigdy nie wrócili do swoich domów i rozproszyli się po całym świecie. „To byli ludzie z Wilna, Lwowa, Stanisławowa, Tarnopola, którzy stracili wszystko i nie mieli dokąd wrócić. Dla nich Warszawa czy Kraków to były obce miasta. Większość tych, którzy przeżyli, emigrowała” – powiedział historyk. Do Nowej Zelandii trafiła np. duża grupa sierot idących wraz z Armią Andersa. „Ludzie ci wciąż tam żyją i niezwykle ciekawie opowiadają o tej wędrówce. Chciałem pokazać ogromną różnorodność ludzi dowodzonych przez Władysława Andersa, a także niezwykły wachlarz ich uczuć i przeżyć od zrezygnowania i rozpaczy, przez strach, pragnienie, ciężkie próby i poświęcenie, aż do ulgi i nadziei” – deklaruje Davies.”
„ „Uznałem, że w ramach przygotowań powinienem, jeśli nie przejść cały Szlak od początku do końca, to przynajmniej odwiedzić osobiście kilka najważniejszych miejsc. W tym celu razem z panem Januszem Rosikoniem i jego aparatem fotograficznym udałem się do Rosji, Iranu, Izraela, Włoch i kilku miejsc w Anglii.(…) Zupełnie czym innym jest napisać, że »generał Anders był więziony w Moskwie przez stalinowskie NKWD«, a czym innym stać przed świeżo odmalowanym budynkiem więzienia na Łubiance, widzieć honory oddawane tam Feliksowi Dzierżyńskiemu i uświadomić sobie, że dzisiejsza Rosja wcale się tak bardzo nie zmieniła” — wyjaśnia Davies. „
Onet.pl
Dlaczego Churchill i Stalin lubili Andersa?
– Przy żadnym innym generale premier nie był tak wylewny, żadnemu innemu Stalin nie podarował koni – mówi Norman Davies. Jego książka poświęcona II Korpusowi właśnie trafia do księgarń.
Były momenty w historii, że Polacy potrzebowali pomocy
Agresja sowiecka dla dwóch milionów Polaków z Kresów Wschodnich oznaczała deportację w głąb Rosji. Część z nich chcąc wrócić, dzięki utworzeniu armii Andersa, przez 1334 dni przeszło 12,5 tysiąca kilometrów. Zamiast do Polski trafili do Iranu, Indii, Palestyny czy Nowej Zelandii. Na zawsze. Ich drogą podążył Norman Davies. – Najwyższy czas, żeby ktoś pokazał całą panoramę tego szlaku – mówi historyk w rozmowie z portalem tvp.info. Efektem jest książka „Szlak Nadziei”.
Czy po Monte Cassino już nic nie było?
Z brytyjskim historykiem Normanem Daviesem o żołnierzach Andersa, o tym, dlaczego generał wyprowadził armię ze Związku Sowieckiego, dlaczego zignorował rozkaz rządu polskiego w Londynie, czy był antysemitą i jakie były losy żołnierzy Andersa po zakończeniu wojny rozmawia Edward Kabiesz.
Premiera książki: 7 października 2015
Prof. Norman Davies w czasie kończenia pracy nad książka. Wrzesień 2015.
Czytaj także fragment książki:
